عید نوروز یعنی چه
*****
نوروز در ایران باستان
اول بهار و آغاز فصل نو است،
زمانی که طبیعت از خواب زمستانی بیدار میشود، در حقیقت آغاز سال نو بود.
از لوحهها چنین بر میآید که این جشن تقریباً از ۲۳۴۰ سال، پیش از میلاد،
شناخته شده بود
*******
.
مراسم ایرانیان باستان در نوروز
آداب و رسوم نوروزی همه سرچشمهای کهن دارند و از نظر گاه دانش مردمشناسی
بسیار جالب توجه برای مطالعه هستند. ایرانیان عقیده داشتند که سرنوشت
انسان و جهان در سالی که در پیش است، در نوروز تعیین میشود. گفته میشد که
در این روز زرتشت با خدا گفتگویی پنهانی داشت و در این روز نیکبختیها
برای مردمان زمین، تقسیم میگردد و از این روست که ایرانیان آن را روز امید
نامند.
خوان نوروزی
ایرانیان عقیده داشتند که در ایام نوروز ارواح درگذشتگان از جایگاه آسمانی
خود به زمین و به خانههای خویش باز می گردند. بازماندگان برای پذیرایی از
آنها سفرهای رنگین میگستراندند و انواع خوراکها و نوشاکها را در آن
مینهادند تا ارواح درگذشتگان از پذیرایی و صفا و پاکیزگی بازماندگان، دل
خوش شده و آنان را برکت عطا کنند. این رسم توجیه سفرهٔ نوروزی یا هفت سین
شد. استاد پورداود هفت سین را همان خوانی که جهت درگذشتگان میگستردند،
میداند.
.
کاشت حبوبات جهت تفال زدن
یکی از آیینهای که پیش از نوروز تدارک آن مرسوم بوده، پروردن سبزه
میباشد. به موجب روایتی کهن، بیست و پنج روز پیش از عید، ستونهایی از خشت
خام اطراف حیاط دربار برپا میکردند و بر فراز هر ستونی نوعی دانه از
حبوبات میکاشتند و خوبی و بدی رویش غلات را در سالی که در پیش بود، از
چگونگی روییدن آن پیش بینی میکردند. معمول بود به رشد این دانهها نگریسته
و هر یک از دانههایی که بهتر بار آمده بود، تفال میزدند که آن محصول در
سال بیشتر خواهد بود. در خانهها نیز در ظروف ویژه سبزه به عمل میآوردند.
هر کدام از مردمان در ظرفی یا چیزی مانند آن اقلامی از دانهها از قبیل
گندم، جو، برنج، لوبیا، عدس، ارزن، نخود، کنجد، باقلا، ذرت، و ماش
میکاشتند. *********
هدایای نوروزی
در نوروز مردم بیکدیگر شیرینی هدیه میدادند و این رسم در دوران ساسانی
همگانی بودهاست. در نوروز بزرگ، پیش از لب به سخن گشودن، شکر میخورند و
بر خود روغن میمالند تا از انواع بلایا در طول سال، در امان باشند. *******************
سخن تازه از نوروز گفتن دشوار است. نوروز یک جشن ملی است،جشن ملی را همه
میشناسند که چیست، نوروز هر ساله برپا میشود و هر ساله از آن سخن میرود.
بسیار گفتهاند و بسیار شنیدهاید؛ نوروز داستان زیبایی است که در آن، طبیعت، احساس میشود . ************************
نوروز تجدید خاطرة بزرگی است: خاطرة خویشاوندی انسان با طبیعت. هر سال،
این فرزند فراموشکار که، سرگرم کارهای مصنوعی و ساختههای پیچیدة خود،
مادر خویش را از یاد میبرد، با یادآوریهای وسوسهآمیز نوروز، به دامن وی
باز میگردد و با او، این بازگشت و تجدید دیدار را جشن میگیرد: فرزند، در
دامن مادر، خود را بازمییابد و مادر، در کنار فرزند، چهرهاش از شادی
میشکفد، اشک شوق میبارد، فریادهای شادی میکشد؛ جوان میشود، حیات دوباره
میگیرد. با دیدار یوسفش بینا و بیدار میشود. *********
نوروز همه وقت عزیز بوده است؛ در چشم مغان، در چشم موبدان، در چشم
مسلمانان و در چشم شیعیان مسلمان، همه نوروز را عزیز شمردهاند و با زبان
خویش، از آن سخن گفتهاند. حتی فیلسوفان و دانشمندان که گفتهاند: “نوروز
روز نخستین آفرینش است که اورمزد دست به خلقت جهان زد و شش روز در این کار
بود و ششمین روز، خلقت جهان پایان گرفت و از این رو است که نخستین روز
فروردین را هورمزد نام دادهاند و ششمین روز را مقدس شمردهاند”.
+ نوشته شده درجمعه 18 فروردین 1396ساعت 15:28توسط غلامرضاوظیفه شناس لسکوکلایه مقیم (تهران)
|
| تعداد بازدید : 121
|